Editorial

જવાનો માટે સરકાર કટિબદ્ધ

ગૃહ મંત્રાલયે કેન્દ્રીય અર્ધસૈનિક દળના બધા જવાનોને દિલ્હી-શ્રીનગર, શ્રીનગર-દિલ્હી, જમ્મુ-શ્રીનગર અને શ્રીનગર-જમ્મુ અવરજવર માટે સરકારી ખર્ચે હવાઈ મુસાફરીની મંજૂરી આપી છે. આ મંજૂરીમાં ફરજ ઉપરાંત રજા દરમિયાન પણ હવાઈ યાત્રાનો ખર્ચ સરકાર ભોગવશે એવું નક્કી કરાયું છે. પુલવામા હુમલાની ઘટના બાદ આ નિર્ણય લેવાયો છે. તેનાથી સીઆરએફના કૉન્સ્ટેબલ, હેડ કૉન્સ્ટેબલ તેમ જ એએસઆઈ રેન્કના 7,80,000 જવાનોને ફાયદો થશે. બીજી બાજુ કેન્દ્રીય માધ્યમિક શિક્ષા બોર્ડ (સીબીએસઈ)એ પણ સીમા પર આતંકવાદ અને નકસલીવિરોધી અભિયાનમાં સામેલ સેના તથા સુરક્ષા દળોના જવાનોનાં બાળકોને તેમની બોર્ડ પરીક્ષામાં વિશેષ રાહત આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે.

કેન્દ્રીય માધ્યમિક શિક્ષણ બોર્ડે જણાવ્યું છે કે 10મા અને 12માની પરીક્ષા આપી રહેલા જવાનોનાં બાળકો ઇચ્છે તો પરીક્ષાનું કેન્દ્ર અને પરીક્ષાનું શહેર પણ બદલી શકે છે. જો કોઈ કારણસર પરીક્ષા અને પ્રાયોગિક પરીક્ષા વિદ્યાર્થીઓ ન આપી શકે તો તેમને માટે 10 એપ્રિલે શાળાઓમાં ફરીથી પ્રાયોગિક પરીક્ષાનું આયોજન કરવામાં આવશે. જો કોઈ વિદ્યાર્થી કોઈ વિષયનું પેપર મોડેથી પછી આપવા માગે તો એની પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ માટે વિદ્યાર્થીએ શાળાને 28 ફેબ્રુઆરી પહેલાં જણાવવાનું રહેશે.

આ નિર્ણયથી માત્ર અર્ધસૈનિક દળો જ નહીં, પરંતુ સંપૂર્ણ દેશને એ સંદેશ જશે કે સરકાર માટે અર્ધસૈનિક દળોની સુરક્ષાનો સવાલ પણ સેનાની સુરક્ષા જેટલો જ મહત્ત્વનો છે અને જવાનોનાં બાળકોનું હિત તેના હૈયે વસેલું છે. વાસ્તવમાં આ પહેલાં જવાનોનાં બાળકોની પરીક્ષા માટે કોઈ પણ સરકારે આટલી બધી કાળજી લીધી હતી નહીં. આ દૃષ્ટિએ આ એક આવશ્યક નિર્ણય છે, પરંતુ જે પરિસ્થિતિને કારણે જવાનો માટે કાશ્મીરમાં જમીન માર્ગે જવું અસુરક્ષિત થઈ ગયું છે તેને જલદી બદલવાની જવાબદારી પણ આ જવાનો પર છે. જમ્મુ-કાશ્મીરમાં સક્રિય આતંકવાદી શક્તિઓને હરગિઝ એવું ન લાગવું જોઈએ કે ભારતીય સુરક્ષા દળોને રસ્તા પરથી હટાવવામાં તેઓ સફળ થયા છે.

હવાઈ સફરથી જવાનોની ઊર્જા અને સમય બચે છે, તેથી આ સુવિધાને આગળ ઉપર પણ ચાલુ રાખવામાં આવે અને જવાનોની શક્તિનો ઉપયોગ સ્થાનિક અસંતોષ ડામવામાં કરવામાં આવશે તો એ સમયોચિત પગલું લેખાશે. સેના અને અર્ધસૈનિક દળોના જવાનોને ખીણમાં બેહદ આકરી લડાઈ લડવી પડતી હોય છે. આ સહેલી લડાઈ નથી. આમાં દુશ્મનની ઓળખ કરવી મુશ્કેલ હોય છે. સીમાની અંદર ચાલતી આ લડાઈમાં તેમણે નિર્દોષ નાગરિકોની ભીડમાં છુપાયેલા દુશ્મનોનો સામનો કરવો પડે છે. આવી સ્થિતિમાં સ્થાનિક લોકો તેઓને સહકાર આપે તે આવશ્યક છે. સુરક્ષા દળોનું મનોબળ વધારવું અને તેમની પડખે ઊભા રહેવું હાલ જેટલું આવશ્યક છે, એટલું જ આવશ્યક સૈનિકોનાં કુટુંબીઓનું ધ્યાન રાખવાનું પણ છે. સરકાર સૈનિકની ગેરહાજરીમાં તેમનાં બાળકોનાં શિક્ષણમાં કોઈ બાધા ન આવે તેનું પણ ધ્યાન રાખી રહી છે. એટલે જ પરીક્ષામાં બેઠેલાં તેમનાં સંતાનો માટે અનેક સુવિધા આપી છે, તે ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રહે એવી આશા રાખવી રહી.

ક્રિકેટમાં પાકિસ્તાનનો બહિષ્કાર

ભારત પાકિસ્તાન સાથે ક્રિકેટ ન રમે તો આભ તૂટી પડવાનું નથી. વિશ્વભરના ક્રિકેટચાહકોને ભારત-પાકિસ્તાન વચ્ચે મૅચ રમાય તેની ઉત્સુકતા હોય છે. તે ન રમાય તો વર્લ્ડ કપ ક્રિકેટના યજમાન ઇંગ્લૅન્ડ એન્ડ વેલ્સ ક્રિકેટ બોર્ડ (ઈસીબી) તથા ઈન્ટરનેશનલ ક્રિકેટ કાઉન્સિલ (આઈસીસી)ને આર્થિક નુકસાનનો ફટકો પડશે. જોકે, આ નુકસાન ભારતની અસ્મિતા કરતાં મોટું નહીં હોય. પુલવામામાં આતંકવાદી હુમલા પછી પાકિસ્તાન ચોમેરથી ઘેરાઈ ગયું છે. રાજકીય, સામાજિક અને આર્થિક સ્તરે ખેલજગતમાંથી પાકિસ્તાનનો બહિષ્કાર કરવાના સૂર ઊમટયા છે. વર્લ્ડ કપના સમયપત્રક મુજબ ભારત અને પાકિસ્તાન ઇંગ્લૅન્ડમાં યોજાનારા આઈસીસી વર્લ્ડ કપ વનડે સ્પર્ધામાં 16મી જૂને માંચેસ્ટરમાં એકબીજાથી ટકરાશે. વાસ્તવમાં 2008માં લાહોરમાં શ્રીલંકાના ક્રિકેટરો પર થયેલા આતંકવાદી હુમલા પછી પાકિસ્તાનનો બહિષ્કાર કરવામાં આવ્યો હતો. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે દ્વિપક્ષીય ક્રિકેટ શ્રેણી યોજાઈ નથી. ફક્ત આઈસીસી સ્પર્ધામાં ભારત અને પાકિસ્તાનની ટીમો એકબીજા સાથે રમે છે, જેમાં 2017ની ચેમ્પિયન્સ ટ્રૉફી અને 2018ની એશિયા કપ સ્પર્ધાનો સમાવેશ થાય છે.

આગામી વનડે વર્લ્ડ કપ સ્પર્ધા જૂનમાં યોજાવાની છે. આ સ્પર્ધામાં બંને દેશો એક જ ગ્રુપમાં હોવાને લીધે ભારત અને પાકિસ્તાને રમવું પડશે, પણ વનડે વર્લ્ડ કપમાં ભારતે પાકિસ્તાન વિરુદ્ધ રમવું જોઈએ નહીં એમ ભારતના લગભગ દરેક નાગરિકને લાગે છે. મોટા ભાગના હાલના અને ભૂતપૂર્વ ક્રિકેટરોના પણ આવા જ પ્રત્યાઘાત છે. બીસીસીઆઈએ દેશના નાગરિક અને ક્રિકેટચાહકોનું માન રાખી અમે પાકિસ્તાન વિરુદ્ધ રમીશું નહીં એમ આઈસીસીને જણાવવું જોઈએ. પાકિસ્તાનની મૅચના બહિષ્કાર ઉપરાંત પાકિસ્તાનને વર્લ્ડ કપ સ્પર્ધામાંથી પડતું મુકાવવું જોઈએ એવો પણ એક સૂર છે, પણ આમ કરવું ભૂલભરેલું લેખાશે. વનડે વર્લ્ડ કપમાંથી ભારત બહાર નીકળી જાય તો તેને લઈ પાકિસ્તાન વિરુદ્ધ રમવું કે નહીં એ દરેક દેશના કિકેટ બોર્ડે નક્કી કરવાનું છે. પાકિસ્તાનને બહિષ્કૃત કરાય તો વનડે વર્લ્ડ કપ ક્રિકેટ સ્પર્ધાનું સમયપત્રક જ સંપૂર્ણ રીતે ખોરવાઈ જશે. તેમ જ યજમાન ઇંગ્લૅન્ડ એન્ડ વેલ્સ બૉર્ડ સહિત આઈસીસીને પણ ભારે નુકસાન ભોગવવું પડશે. ભારત જો વર્લ્ડ કપમાં રમે નહીં તો આઈસીસી તેને દંડ પણ કરી શકે છે, એ પણ ભુલાવું જોઈએ નહીં.

બીસીસીઆઈનો આઈસીસી પર ભારે પ્રભાવ છે. બીસીસીઆઈના ભૂતપૂર્વ અધ્યક્ષ શશાંક મનોહર હાલ તેના ચૅરમૅન છે. સર્વોચ્ચ પદ પર હોવા છતાં શશાંક મનોહર વર્લ્ડ કપ સ્પર્ધામાંથી પાકિસ્તાનને બહાર કરવાનો નિર્ણય આસાનીથી લઈ શકે નહીં. અધિકાધિક દેશો પાકિસ્તાન વિરુદ્ધ રમવાની અનિચ્છા દર્શાવે તો જ આઈસીસી માટે અંતિમ નિર્ણય લેવો સરળ બની શકે. પુલવામા હુમલા પછી પાકિસ્તાન ક્રિકેટ ટીમ સાથે શા માટે ન રમવું જોઈએ? ક્રિકેટરોનો તેમાં શું દોષ? એવો પ્રશ્ન પણ અનેકો કરી રહ્યા છે, પરંતુ દેશ અને દેશહિત સૌથી મહત્ત્વનું હોય છે. તેથી `સૂકા ભેગું લીલું પણ બળે' તેનું દુ:ખ ન લગાડતાં હાલની સ્થિતિમાં પાકિસ્તાનની હાલત ચોમેરથી કફોડી કરવાની આવશ્યકતા છે. તેમ થશે તો જ ત્યાંની સરકાર અને સેનાનું મગજ ઠેકાણે આવશે.